Odyoloji Söyleşi Serisi #1 Mustafa KARABULUT | Maastricht Üniversitesi

Herkese merhaba, bu soylesi ile yeni bir seriye basliyorum. Odyoloji ile ilgilenen herkes icin cok faydali olacagini umuyorum. Simdiden vaktiniz ve dikkatiniz icin tesekkur ederiz. Keyifli okumalar!

Not: Eger bir sorunuz varsa, lutfen yorum olarak belirtin. Geri donus saglanacaktir:)

O halde baslayalim..!

1. Bize kendinizden bahseder misiniz?

Ben Mustafa Karabulut. Maastrich Universitesi’nde KBB anabilim dalinda doktora yapmaktayim. Turk hukumeti adina Milli Egitim Bakanligi’nin, 1416 sayili kanun kapsaminda, burslu ogrencisiyim. Su anda, ozellikle son 20 yilda arastirilmaya baslanan vestibuler implant alaninda calismalar yapmaktayim. Ayni zamanda, gelecekte implant edilebileceklerini dusundugumuz ozel bir grup olan unilateral vestibuler hipofonksiyon hastalari ile calismaktayim.

2. Odyoloji ile nasıl tanıştınız? Lisans eğitiminiz hakkında bilgi verebilir misiniz?

Babam Turkiye’de Odyoloji diye bir bolum oldugundan bahsedene kadar Odyoloji hakkinda bir bilgim yoktu ve onun yonlendirmesi ile Odyoloji hakkinda bilgiler edindim. Henuz mezun vermedigi icin, mezuniyet sonrasi is imkanlari acisindan buyuk bir sansim olabilecegini dusunduk. Ikinci yerlestirmede, Hacettepe Universitesi Odyoloji Bolumu’ne basladim. 4 yillik lisans egitimim boyunca, klinik odyoloji, elektrofizyolojik degerlendirme, santral isitsel islemleme, vestibuler degerlendirme gibi bircok ders aldim. 4 yilin sonunda, klinik staj kapsaminda bircok alani deneyimledikten sonra, kariyerimi vestibuler alaninda ilerletmeye karar verdim.

3. Yurtdışı doktora süreciniz nasıl başladı, bu aşamaya kadar ne şekilde geldiniz?

Cok uzun bir surecti. Burs programina baslamadan once, ilk olarak Odyolog olarak Kastamonu devlet hastanesine atandim. Daha sonra yaklasik 3 yil boyunca, arastirma gorevlisi olarak, Ankara Yildirim Beyazit Universitesi’nde calistim. Daha sonra YLSY program ile tanistim ve kariyerimi yurtdisinda devam ettirmek icin buyuk bir firsat oldugunu dusundum. Tum prosedurleri Milli Egitim Bakanligi resmi websitesinde bulabilirsiniz fakat yine de, kisaca onemli noktalara deginecegim.

• YLSY bursuna basvuru: Bu bursa basvurabilmek icin oncelikle lisans mezunu olmalisiniz. Ilk olarak lisans not ortalamasi, bursu kazanip kazanamayacaginizi belirleyebilir; cunku genel puanlar virgulle ayirt edilebilecek kadar yakin olmaktadir. Ikincisi ise ALES puani (5 yil gecerli).
• Mulakat: Eger mulakata girmeye hak kazandiysaniz, resmi website uzerinde bilgilendirileceksiniz. Mulakat sirasinda, alanla ilgili en az 2 kisi ve bakanliktan da 1 kisi goreceksiniz. Bu bursu neden tercih ediyorsunuz? Bu surece baslamaktaki amaciniz nedir? Ulkeye geri dondugunuzde neler yapmayi planliyorsunuz? Sizi neden secmeliyiz? Gibi bazi temel sorular ile karsilasacaksiniz. Alanla ilgili kisiler de, tabii ki, alanla ilgili sorular soracaklar.
• Sonuclar: Son degerlendirme sonrasi (o donem ALES %40, mulakat %40, ANO %20 etki ediyordu) bursu kazanip kazanamadiginizi resmi siteden ogrenebileceksiniz.
• Yabanci dil yeterliligi: Tum burslu ogrencilerin yerine getirmek zorunda oldugu bazi gereklilikler var. Bunlardan biri de tabi ki Ingilizce dil seviyesi. Basvurabileceginiz farkli sinavlar mevcut fakat ogrenciler genelde IELTS ya da TOEFL i secmekte ve yurtdisi Kabul surecine baslayabilmek icin IELTS’ten en az 6.0; TOEFL’dan ise en az 69 puan almak zorundasiniz. Bazi farkli prosedurler olabilir ancak MEB’in bahsettigi kriterleri karsilamak zorundasiniz.
• Ek olarak, bazi ulkelerde, hatta ayni ulkenin farkli universitelerinde Ingilizce yeterliligi degiskenlik gosterebilir. Bu nedenle bazen direkt kabul bile almaniz mumkun olabilir. Ancak bu kabul ile universitenizin sizden istedigi sartlari belirtilen surede tamamlamaniz beklenmektedir.
• Kabul prosedurleri: Bildigim kadariyla, master programina basvuru sirasinda ingilizce puanini almaniz yeterli. Bunun icin tek yapmaniz gereken sey, ilgili universitede bu konu ile ilgilenen kisiyle iletisime gecmek. Fakat doktora basvurusunda, doktora egitiminiz boyunca ne yapmak istediginize dair bir arastirma onerisi hazirlamaniz gerekiyor. Bunun yanisira, muhtemel supervisorlarin sizin bolum icin uygun olup olmadiginiza karar verebilmeleri acisindan, detayli bir CV hazirlamaniz yardimci olacaktir. Eger basvurunuza olumlu donus yapilirsa, detayli konusmalar icin bir sanal gorusme gerceklestireceksiniz. Ve son olarak, kabul ediliyorsunuz!!

4. Doktora için üniversite ve alan seçiminde nelere dikkat ettiniz?

Aslinda lisans egitimi sonrasi egitimim boyunca ne yapacagima zaten karar vermistim. Universiteler bakimindan ilk secenek olarak oncelikle Ingilizce egitim veren yerleri dusunuyordum ve bu sebeple, ilk olarak Ingiltere’deki universiteler ile ilgilendim. Fakat herhangi bir pozitif ya da negatif bir geri donus alamadigim icin, odagimi Hollanda’ya cevirmek durumunda kaldim. Dunya genelinde sadece 5 merkezde vestibuler implantasyon alaninda calismalar yapildigi icin, Maastricht Universitesi’ni sectim. Bu alandaki butun bilgi ve deneyimleri edinip, Turkiyeye de getirmeyi hedefliyorum.

5. Doktoraya başlamadan önce hangi konularda zorluklar yaşadınız? Sorunlarla nasıl başa çıkabildiniz?

Doktora egitimime baslamadan once bircok resmi evrak isleriyle ugrasmak zorunda kaldim. Ote yandan, en buyuk zorluklardan biri de dil idi. YLSY program sayesinde ABD’de 6 ay boyunca ingilizce egitim alma firsatim oldu. Bu surecte ingilizce seviyemi iletlettigimi dusunuyorum. Daha sonra Hollanda’ya geldigimde, kendi kendime, iyi ki Amerika’ya gitmisim dedim.

Sorunlarla basa cikabilmenizin tek yolu onlardan kacinmamak ve onlarla yuzlesmektir.
Asla pes etmeyin ve asla sorunlarinizdan kacmayin!

6. Hollanda’da doktora yapmanın artıları ve eksileri nelerdir?

Bence artilari eksilerinden daha cok. Nasil arastirma yuruteceginizi, takim calismasi yapabilmeyi, bugune kadar yapilan calismalara nasil bakmak gerektigini ogreniyorsunuz ve ayni konuda calisan bircok kisiyle fikir alisverisinde bulunma sansiniz var.

Eksi olarak gordugum tek sey ise klinik prosedurler. Klinikte hasta alirken, iletisim sadece Hollandaca gerceklesiyor. Bu belki de yeni bir dil ogrenme konusunda avantaja donebilir.

7. Doktora eğitiminiz ne şekilde devam ediyor? Rutin toplantılar hakkında bilgi verebilir misiniz?

Simdiye kadar, vestibuler implantasyon konusunda guncel calismalar ve yaklasimlarla ile ilgili bir tane chapter yazdim. Ikinci calisma olarak, unilateral vestibuler hipofonksiyon konusunda bir sistematik review hazirlamaktayim. Simdiden tum doktora egitimim boyunca yapacagim calismalari planladik bile! Sistematik review’e ek olarak, unilateral vestibuler hipofonksiyon olan bireyler ile retrospektif review ve prospektif calisma yapmayi planliyorum.

Toplantilara gelince, degiskenlik gosteriyor. Supervisor’larim ile 2 haftada 1 toplanmaya calisiyoruz. Durust olmak gerekirse, eger herhangi bir sorunuz yoksa, toplanti yapmak zorunda da degilsiniz. Yakin gelecekte, vestibuler implantasyon konusunda calisan tum PhD ogrencileri ile duzenli toplantilar yapmaya baslayacagiz. Bence bu cok onemli bir sey, cunku bu sekilde alanla ilgili herkes guncel kalabilir.

8. Çalışma düzeniniz, sosyal aktiviteleriniz ve ilişkilerinizden bahseder misiniz?

Acikcasi, pazartesiden cumaya kadar sadece hafta ici gunlerinde calisiyorum. Bazen, bazi isler vaktinde tamamlanmiyor fakat kendime zaman ayiramazsam, calismalarimdan yeterli verimi alamıyorum. Bu yuzden, haftasonlari disarida vakit gecirmeye calisiyorum. Ayrica Maastricht Universitesi’nden hollandaca kursu ve Turkiye’den akademik yazma kursu (cevrimici) aliyorum. Bu yuzden benim icin, hafta ici oldukca yogun geciyor. Sosyal hayat konusunda ise, beni gercekten iyi hissettiren Salsa ve Kizomba ogrenmeye calisiyorum. Ayrıca farkli ulkelerden gelen pek cok ogrenci var ve uluslararasi bir cevreye sahip olmak gercekten buyuleyici.

9. Araştırma konusu ve alanınız hakkında bilgi verebilir misiniz? Çalışmakta olduğunuz konudan memnun musunuz?

Calisma alanim, vestibuler tip alaninda oldukca yeni olan, vestibuler implantasyon. Kisaca bu bir yapay denge organi. Gyroscopes/accelerometers (jiroskop/ivmeolcer) ile bas hareketleri algılanıyor. Algılanan bas hareketlerine iliskin bilgiler bir dis islemci tarafindan elektriksel sinyallere donusturuluyor. Elektriksel sinyaller, implante edilmis stimulator yardimi ile vestibuler elektrodlarla birlesen vestibuler sinirlerin ampullar dallarina iletiliyor. Vestibuler sinirlerin atesleme hizi/amplitud duzenlenerek, bu bilgi santral sinir sistemi tarafindan bas hareketi olarak algilaniyor. Bu sekilde, vestibuler fonksiyon yapay olarak yeniden saglikli hale getirilmeye çalışılıyor. Bu uygulama şu anda sadece bilateral vestibuler hipofonksiyonu olan hastalara uygulanmaktadir. Bu fikir ortaya cikmadan once bilateral vestibuler hipofonksiyonu olan hastalarda ilaclar, denge egzersizleri, vestibuler rehabilitasyon gibi bircok tedavi secenegi uygulanmis ve calisilmistir. Fakat sonuclar yeterli gorulmemistir. Su anda, ne yazik ki, vestibuler fonksiyonu restore edebilecek kadar yeterli bir tedavi secenegi yok. Bu nedenle, hayvan sonuclarindan elde edilen umut vaad edici sonuclar ve koklear implantasyon basarisindaki buyume ile vestibuler implantasyon fikri ortaya cikmistir. Bu konunun oldukca yeni, arastirmaya acik ve ilgilenmeye deger olmasindan dolayi, oldukca memnunum.

10. Türkiye ile Hollanda arasında Odyoloji alanında klinik ve akademik anlamda gördüğünüz temel farklılıklar nelerdir?

Su anda bir arastirmaci oldugum icin, size iki ulke arasindaki bazi bakis acisi farkliliklarindan bahsedecegim. Ilk olarak, Turkiye’de, etik kurul onay sureci oldukca basit. Yani tek yapmaniz gereken butun metodolojiyi ayrintili sekilde yazmak. Ilk bakista iyi gorunuyor. Fakat, asil konu bir kontrol mekanizmasinin olmamasi. Türkiyede eger etik kuruldan olumlu bir cevap alirsaniz, surec buyuk olasilikla tamamlanmis oluyor. Fakat bence veri yonetimi, denetim, izleme/takip, yan etkiler gibi pek cok konu dikkate alinmali. Her arastirmanin, etik kurulun belirledigi bir grup kisi tarafindan duzenli araliklarla kontrol edilmesi gerekiyor. En azindan 6 ay boyunca, calisma denetlenmeli ve takibi yapilmali. Ek olarak, bazi yeni bolumler de etik kurul dosyasina eklenmelidir. Ornegin, yapacaginiz calismanin hasta uzerinde olumsuz veya yan bir etkisi varsa, hangi kural veya duzenlemeye ait prosedurler uygulanmali? Veri toplama, yonetim ve koruma prosedurleri de aciklanmalidir.

Ikinci olarak, Turkiye’deki universitelerde gordugum kadariyla, öğretim üyelerinin %80’i makalelerini maalesef ilk olarak Turkce yaziyorlar. Daha sonra yazdiklari makaleleri Ingilizceye cevirmeleri icin bazi sirketleri devreye sokuyorlar. Bizler için gunluk yasantida ingilizce daha cok yer edinmeli. Ozellikle yuksek lisans ve doktora egitimlerinde Turkce yerine Ingilizce’ye gecilmeli. En onemli sey ise tez sureci. Tezlerin ingilizce yazilmasini ve sunulmasi gerektigine inaniyorum. Bu sekilde Ingilizceye hakim olabilir ve daha rahat kullanabiliriz.

11. Doktora yapabilmek için gerekli nitelikler nelerdir? Siz kendinizi nasıl geliştiriyorsunuz?

Bu soruya bazi maddeler ile cevap verecegim.

• Arastirma yapmaya ilgili olmak
• Yeni bir seyler ogrenmeye acik olmak
• Ilgi duydugunuz alanla ilgili literaturu takip etmek
• Bagimsiz bir arastirmaci olmak

Bence bu maddeler doktora icin gerekliliklerin neler oldugunu acikliyor. Ek olarak, yasaminizin buyuk bir kismini calismalarina ayirmaniz gerekiyor. Kararlilik gostermelisiniz. En onemlisi, planli-programli biri olmalisiniz. Aksi taktirde, doktora surecinde yapmaniz gereken seyleri teker teker yakalamaniz zor olacaktir.

12. Yüksek lisans ve doktora düşünen Odyoloji lisans mezunları için önerileriniz nelerdir?

Oncelikle ilk asama, gercekten yapmak istiyor musunuz istemiyor musunuz, bu olmali. Gercekten yuksek lisans veya doktora yapmaya hevesli iseniz, kendinizi bir seye/kisiye teslim etmeyin. Hayallerinizin pesinden kosun! Eger zaten bunu yapma konusunda kararliysaniz, bir sekilde mutlaka elde edeceksiniz. Soruya gelirsek, Odyoloji bolumu mezun sayisi halen giderek artmakta. Bu nedenle ilk olarak ne yapmak istediginizi planlamaniz sizin icin en iyisi olurdu! Bircok asama var, ALES ve dil yeterliligi gibi. Bu sinavlardan alabileceginiz en yuksek puani almaniz gerekiyor. Oncelikle ne konuda calismak istediginize karar vermeli, daha sonra literature hakim olmalisiniz. Bilimsel calismalar okumali, konferanslara, kongrelere ve bilimsel organizasyonlara giderek kendinizi guncel tutmalisiniz. Linkedin gibi websitelerinde bu tarz etkinlikleri takip etmeye calisin. Daha once soyledigim gibi, alaninizda basarili olmanizin tek yolu, gayretli ve bilincli biri olmanizdan geciyor.

Bir sonraki soyleside gorusmek uzere. Yorumlarinizi ve katkilarinizi bekliyoruz!